بهبهان
|
|
|
| اطلاعات کلی |
| نام رسمی: |
بهبهان |
| کشور: |
ایران  |
| استان: |
خوزستان |
| شهرستان: |
بهبهان
|
| بخش: |
مرکزی
|
| نام محلی: |
بهبهان
|
| نام‌های قدیمی: |
ارجان، ارگان
|
مردم
|
| جمعیت: |
۱۰۱٬۱۷۸
|
| زبانهای گفتاری: |
فارسی (گویش بهبهانی)،
لری |
| مذهب: |
شیعه
|
جغرافیای طبیعی
|
| ارتفاع از سطح دریا: |
۳۲۵ متر
|
آب‌وهوا
|
| میانگین دمای سالانه: |
۳۰
|
| روزهای یخبندان سالانه: |
ندارد
|
اطلاعات شهری
|
| ره‌آورد: |
گل نرگس و ماست وخرما
|
| پیش‌شماره تلفنی: |
۰۶۷۱ |
بــِهبَهان یکی از شهرهای استان
خوزستان در
ایران است. به استناد دانشنامه
ایرانیکا شهر بهبهان با جمعیت شهری حدود ۲۰۲٬۰۰ نفر (بر اساس سرشماری سال ۱۹۸۶) مرکز
شهرستان بهبهان نیز است.این شهر از دیرباز مرکزیت منطقه ارگان و کهگیلویه را بر عهده داشته‌است.
ارجان در زمان
ساسانیان در محلی که هم اکنون در بخش شمال بهبهان واقع است و یادگارهایی از تمدن
عیلامی را در خود جای داده‌است بازسازی شده و به نام
آریاگان نامیده شد. آریاگان در زمان ساسانیان یکی از چهار شهر مهم ایران بود. زمینهای حاصلخیز و آب کافی که از رودخانه‌های مجاور تامین می‌شد باعث رونق کشاورزی این منطقه شده بود. قرار گرفتن بر راه بین فلات ایران و جلگه
خوزستان ارگان را به مرکز تجاری تبدیل نموده بود که اهمیت راهبردی غیر قابل انکاری داشت. بیشتر زمینهای آریاگان به کشت انگور و
زیتون اختصاص داشت و گونه‌های مختلف غلات در ارگان بسیار پربار بودند.
ناصر خسرو قبادیانی بلخی در کتاب خود می‌آورد که کشت زیتون در ارگان به اندازه‌ای بود که وقتی از زمین به بالا می‌نگری دیدن آسمان امکان ندارد. ارگان آخرین شهری بود که در برابر یورش
اسکندر مقاومت کرد. سردار محلی ارگان به نام
آریابرزن (
آریوبرزن) در تنگه‌ای به نام «
تنگ تکاب» (شمال بهبهان کنونی) راه را بر اسکندر بست و به همراه تمامی یارانش شهید شدند. بعدها بر اثر زمین‌لرزه شکستن سدی که بر رودخانه
تاب/
طاب (
مارون کنونی) بسته شده بود ارگان به زیر آب رفت. مردمی که از زمین‌لرزه و غارت قبایل کوچ نشین مناطق مجاور (کهگلویه کنونی) جان به در بردند در منطقه‌ای که پیش از آن محل نیایششان بود و
بهان نامیده می‌شد گرد هم آمدند و برای چندگاهی آنجا زیستند. بعدها گروهی از مهاجرین
دیاربکر (در
ترکیه کنونی) به این افراد افزوده شدند و در محلی که بهتر از «بهان» بود شهری را بنا کردند که به«بهان» نامیده شد. پس از یکجا نشین شدن عشایر در زمان
رضا شاه پهلوی اقوامی از «
لر»های کوچ نشین در اطراف بهبهان سکنی گزیدند که زبان و آداب و رسومشان به کلی با بهبهانی‌ها متفاوت است. در همین زمان و پس از تقسیمات جدید کشوری بهبهان از
استان فارس جدا شده و به
استان خوزستان پیوست.
امروزه جمعیت بهبهان را ترکیبی از پارسی‌تبارهای بهبهانی و لرهای مهاجر از اطراف تشکیل می‌دهند. مردم بهبهان فارسی را به لهجه محلی بهبهانی صحبت می‌کنند که گونه‌ای کهن از سخن گفتن پارسی است و شباهت‌هایی دستوری با گویش مردم بخشهایی از استان فارس (برای نمونه اردکان) و همچنین بخشهایی از استان بوشهر دارد. برای نمونه: جای شناسه فاعلی و مفعولی در گویش بهبهانی با فارسی امروزی متفاوت است. فعل کشتتم به معنای «تو مرا کشتی» می‌باشد و همانگونه که می‌بینید شناسه فاعلی («ت» دوم) پیش از شناسه مفعولی (م) به کار برده می‌شود. این روند ساختار سازی در کرد زبانهای منطقه اورامان نیز رایج است. واژگان و الفاظی مثل «کو» شناسه تعریف جمع (بچکو = بچه‌ها) و «پیرسیک» و «پیرسوک» (به معنای پرنده پرستو) که در استان فارس به چشم می‌آیند در بهبهان نیز رایجند. مردم بهبهان برای فعل «رفتن» هنوز از مصدر «شدن» استفاده می‌کنند که این در نوشتارهای پارسی باستانی و همچنین لهجه‌های قدیمی مردم تنگستان و بوشهر و با اندکی تغییر در استانهای کردستان و کرمانشاه و آذربایجان غربی («بچیم» به معنای «بشیم» یا «برویم») نیز بگوش می‌رسد.
از شاعران نامی بهبهان می‌توان از میرزای شوقی (دوران قاجار) نام برد که مجموعه اشعار او به تازگی گردآوری و با نام دیوان اشعار میرزای شوقی چاپ شده‌است.
از موسیقیدان‌های بهبهان نیز می‌توان به نکیسا (متفاوت از نکیسای نامی) اشاره نمود که در نوازندگی تار و آواز چیره‌دست بوده‌است.
جاذبه‌های گردشگری
مکانهای تاریخی بهبهان شامل آتشکده چهار طاقی (ساسانی)، پل و بند ارجان (ساسانی)، حمام بکان (ساسانی) و مدرسه خیرآباد (صفوی)، ویرانه‌های شهر باستانی ارجان، تنگ سورک (اشکانی)، قلعه ارگان و خانه نجف خان می‌باشند. در سالهای اخیر سازمان میراث فرهنگی اقدام به مرمت خانه محسنی‌ها کرده‌است که متعلق به زمان رضاشاه است. از دیگر جاذبه‌های بهبهان می‌توان به موزه مردم شناسی اشاره کرد. همچنین بهبهان با وجود آب و هوای گرم و خشک منطقه، از مناظر طبیعی بخصوص در فصل بهار برخوردار است.همچنین منطقهٔ تفریحی خارستان که تازگی‌ها درست شده یکی از پربازدیدترین مناطق شهرستان می‌باشد
یکی از روستاهای حومه بهبهان روستای برج بمونی آقا می‌باشد که در هفده کیلومتری جنوب شرقی آن واقع است. در روستای برج بمونی آقا یک برج که بالای تپه مشرف بر رودخانه از بناهای اوایل قاجاریه‌است هنوز پیداست.علاوه بر این تنوره از زمان زرتشتیان در کنار قنات‌های قدیمی مر بوط به پیش از اسلام و یک آسیاب آبی موجود است. یک پل فلزی نفر رو معلق مربوط به شرکت نفت ایران - انگلیس در روستای برج بمونی قرار دارد. اکثر اهالی ساکن این روستا از خانواده‌های قره باغی از ایل آقاجری می‌باشند.
:: موضوعات مرتبط:
دانستنیها ,
,
:: بازدید از این مطلب : 593
|
امتیاز مطلب : 155
|
تعداد امتیازدهندگان : 48
|
مجموع امتیاز : 48
عضو شوید
عضویت سریع
آمار
وب سایت:
آمار مطالب
آمار بازدید
